Nr 14 marzec 2021

Decyzje nadzorcze konserwatora zabytków w odniesieniu do sakralnych zabytków nieruchomych

W poprzednich artykułach cyklu dotyczącego ochrony zabytków w parafii koncentrowaliśmy się m.in. na działaniach, jakie należy podjąć przed przystąpieniem do prac przy zabytku, w szczególności polegających na uzyskaniu odpowiednich zezwoleń konserwatora zabytków. Należy jednak zauważyć, że organ ochrony zabytków ma również szerokie możliwości działania w ramach tzw. nadzoru konserwatorskiego. Chodzi tutaj przede wszystkim o sytuacje, w których wydaje on decyzje o charakterze „interwencyjnym”, mające na celu usunięcie stanu naruszenia przepisów ustawy z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Immisje dźwiękowe. Spojrzenie prawne na dzwony kościelne

Zwyczajowo w katolickich kościołach dzwony biją pół godziny przed mszą św. i w południe na Anioł Pański czy też incydentalnie, np. w czasie rezurekcji lub procesji, czy też ważnych wydarzeń. Dla większości osób mieszkających w sąsiedztwie świątyni te dźwięki nie są uciążliwe, a wręcz przeciwnie uważane są za coś, co nadaje koloryt ich miejscowości i wyznacza pewien tryb dnia. Niestety, zdarza się, że – szczególnie w przypadku nowo powstałych kościołów na istniejących osiedlach – jego sąsiadom przeszkadzają odgłosy dochodzące z kościołów. Takich przypadków jest coraz więcej. Świadczą o tym orzeczenia sądowe tego dotyczące, których liczba wzrasta.

Kilka przypomnień odnośnie do dokumentacji dotyczącej cmentarza

Regulacje dotyczące cmentarza jako miejsca pochówku znajdują się zarówno w prawie kanonicznym, jak i prawie państwowym. Fakt, że właścicielem lub zarządcą cmentarza jest podmiot kościelny (np. parafia), który zawsze musi stosować prawo kanoniczne, nie wyłącza stosowania prawa polskiego. Oznacza to, że podmiot kościelny musi podporządkować się tym obydwu źródłom norm i realizować je symultanicznie. W artykule przedstawię kilka przypomnień odnośnie do wymagań, jakie prawo polskie i prawo kanoniczne stawia dokumentacji dotyczącej cmentarza.

List Kongregacji Nauki Wiary o eutanazji „Samaritanus bonus”

„To, że nie można kogoś wyleczyć nie oznacza, że nie należy się o niego zatroszczyć” – chory w stanie terminalnym ma prawo do bycia przyjętym, otoczonym opieką i miłością” – te stwierdzenia znajdujemy w liście „Samaritanus bonus” – „Dobry Samarytanin”, wydanym przez Kongregację Nauki Wiary „na temat opieki nad osobami w krytycznym i terminalnym okresie życia”. Dokument odrzucający wszelką formę eutanazji oraz wspomaganego samobójstwa został zatwierdzony przez Papieża Franciszka i podpisany przez prefekra Kongregacji Nauki Wiary, kard. Luisa Francisco Ladarię SJ oraz sekretarza tej dykasterii, abp. Giacomo Morandi.

Możliwość odstąpienia od  umowy o roboty budowlane

Co zrobić jeżeli wykonawca po wykonaniu zaledwie części prac budowlanych schodzi z budowy i nie pojawia się więcej, a w zawartej umowie nie została wpisana data zakończenia prac. Czy w tej sytuacji można odstąpić od umowy i zawrzeć umowę z nową firmą, aby ukończyć podjętą inwestycję?

O wystąpieniu z Kościoła: kilka praktycznych uwag i odpowiedzi na pytania

Dekret KEP o wystąpieniach z Kościoła z 2015 r. (dalej: Dekret) to ustawa kościelna obowiązująca we wszystkich diecezjach w Polsce. Jest to akt normatywny, który – jak każde dzieło ludzkie – nie jest doskonały. W ostatnim czasie praktyka uwidoczniła niedostatki i mankamenty tej regulacji. Biskupi diecezjalni mogą w celu bardziej skutecznego stosowania tego Dekretu wydać instrukcje, czyli wyjaśnienia do Dekretu. Mogą oni także stanowić własne dekrety, które jako ustawy diecezjalne będą uszczegóławiać regulacje Dekretu wydanego przez KEP. Niniejszy tekst ma na celu: 1) zwrócenie uwagi na sytuacje problematyczne, z którymi mogą spotkać się duszpasterze, oraz 2) odpowiedzieć na pytania i wątpliwości, które pojawiły się w trakcie stosowania Dekretu przez proboszczów.

Podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie bhp

Zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy to jeden z podstawowych obowiązków każdego pracodawcy. Realizacji tego obowiązku służy bardzo rozbudowana grupa regulacji zawartych zarówno w Kodeksie pracy, jak i w aktach wykonawczych do niej. Jego wykonanie wzmacnia nie tylko odpowiedzialność wykroczeniowa związana z naruszeniem praw pracowników, ale również odpowiedzialność karna art. 220 Kodeksu karnego. Na realizację obowiązków bhp nie wpływa zasadniczo wielkość zatrudnienia. Nawet bardzo mały pracodawca – np. parafia zatrudniająca jednego pracownika i to na część etatu – zobligowany jest do realizacji pewnego pakietu działań w związku z tym zatrudnieniem.

Proboszcz jako administrator i zarządca dóbr materialnych – nieruchomości

Pomimo skierowania uwagi przede wszystkim na sprawy duszpasterskie parafii prawo kanoniczne odwołuje się także do dóbr doczesnych przynależących do tej jednostki organizacyjnej Kościoła. Należy podkreślić jednak, że parafia jako osoba prawna istniejąca i działająca w systemie prawa państwowego jest podmiotem zdolnym do nabywania, posiadania, alienowania oraz zarządzania swoimi dobrami, zatem musi realizować obowiązki wynikające także z takiego jej statusu.

Zagrożenia dla parafii płynące z cyberprzestępczości w dobie pandemii

Jednym z najbardziej widocznych społecznych skutków wystąpienia koronawirusa stało się przeniesienie znacznej części naszych codziennych aktywności do przestrzeni internetowej. Możliwość realizacji nauki i pracy w sposób zdalny niewątpliwie jest dużym ułatwieniem dla społeczeństwa. Jednakże w ślad za spopularyzowaniem tego typu zajęć rozwinęli swoje działania cyberprzestępcy, którzy podejmują coraz bardziej zuchwałe i wyrafinowane taktyki ataków. Tym, co łączy zdecydowaną ilość zagrożeń w sieci, są: cel w postaci danych osobowych oraz metoda działań przestępców, którą najczęściej jest socjotechnika.

Załatwianie spraw administracyjnych przez Internet

W Nr 2(13)2021 Zarządzania parafią, w artykule „Urząd nie taki straszny – czyli instrukcja obsługi załatwiania spraw administracyjnych” wspomniano o możliwości załatwiania spraw przez Internet. Budowanie możliwości korzystania z e-urzędu trwało przez lata – chodziło nie tylko o stworzenie usługi e-administracji publicznej, ale także infrastruktury telekomunikacyjnej wyższych warstw sieci. Projekt e-PUAP Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji realizowało w latach 2004–2008, a potem dalej, aż platforma została udostępniona użytkownikom w 2015 roku. Jednak wydaje się, że dopiero teraz w dobie pandemii e-administracja publiczna zaczęła funkcjonować na równi z tą tradycyjną – papierową. I chodzi tu o akceptację obywateli, jak też urzędników. W tym artykule postaram się wskazać, co jest potrzebne, aby osobista wizyta w urzędzie nie była konieczna.