Kancelaria parafialna

Spis inwentarza parafii i nie tylko – praktyczne uwagi dla Księży Proboszczów

Sytuacją, w której dokonywany jest spis inwentarza, czyli spis – ogólnie mówiąc – mienia lub majątku parafii może być nie tylko przejmowanie parafii przez nowego proboszcza. Inne możliwe sytuacje to przykładowo, przeprowadzka na nową plebanię, włamanie i kradzież mienia, czy też zdarzenia losowe, które dotknęły plebanię lub kościół takie jak powódź czy pożar. W założeniu każda diecezja ma wypracowane i wdrożone swoje procedury dokonywania spisu inwentarza parafialnego. W artykule przedstawiona zostanie uproszczona i dostosowana do potrzeb parafii aplikacją pewnych powszechnie obowiązujących zasad i metod dokonywania inwentaryzacji mienia w drodze spisu.

Prywatne zapiski duszpasterzy w kartotece parafialnej

Jednym z obowiązków duszpasterzy, a szczególnie proboszczów, jest znać wiernych powierzonych ich pieczy (zob. kan. 529 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego). Wiedza duszpasterzy dotycząca parafian, szczególnie wówczas, gdy przez długie lata pracują na jednej parafii, obejmuje nieraz wiele pokoleń rodzin. Źródłem tej wiedzy są nie tylko osobiste kontakty z parafianami, jak na przykład wizyty kolędowe, ale także inni parafianie, np. sąsiedzi czy rodzina.

Jak otrzymać informacje z archiwów kościelnych?

Sprawa archiwów kościelnych jest dla naukowców, głównie historyków czy genealogów-amatorów tematem bardzo często poruszanym w środkach społecznego przekazu. Na grupach facebookowych można znaleźć wiele uwag i komentarzy. Są one nieraz bardzo krytyczne. Jednakże często już na pierwszy rzut oka widać, że nie są one uzasadnione, a wypływają z niezrozumienia tego, czym są archiwa kościelne i jakim prawem się rządzą. W tym artykule przedstawione zostanie kilka uwag, które powinny wyjaśnić tę kwestię.

Ochrona danych w kancelarii parafialnej (RODO i Dekret). Kazusy dotyczące ksiąg parafialnych

W parafiach katolickich dane osobowe przetwarzane są głównie w księgach parafialnych. Są to zazwyczaj dane niezbędne w działalności własnej Kościoła jako instytucji dawniej określanej łacińskim terminem societas perfecta. W tym artykule przedstawionych zostanie w formie kazusów kilka uwag i wskazówek, które będą interesujące dla księży proboszczów i pomocne w ochronie danych.

Czy zakładać monitoring w kancelarii parafialnej?

Monitoring wydaje się dobrym rozwiązaniem dla parafii jako sposób na skuteczne zapewnienie bezpieczeństwa osobom i mieniu. Jednakże przed jego założeniem proboszcz powinien pewne kwestie uważnie przemyśleć i być świadomym wymagań, a nawet niebezpieczeństw kanonicznych i prawnych, które nieść ze sobą mogą nadużycia związane z używaniem monitoringu. Wynikiem tej refleksji powinna być także decyzja o tym, aby w niektórych miejscach, np. w kancelarii parafialnej, monitoringu nie umieszczać.

Spis inwentarza parafii i nie tylko – kilka praktycznych uwag dla księży proboszczów

Sytuacją, w której dokonywany jest spis inwentarza, czyli spis – ogólnie mówiąc – mienia lub majątku parafii, może być nie tylko przejmowanie parafii przez nowego proboszcza. Inne możliwe sytuacje to przykładowo, przeprowadzka na nową plebanię, włamanie i kradzież mienia czy też zdarzenia losowe, które dotknęły plebanię lub kościół, takie jak powódź czy pożar.

Parafialny cennik posług religijnych

W praktyce parafialnej spotyka się niekiedy tzw. cennik posług religijnych, czyli określone przez proboszcza wysokości ofiar za czynności duszpasterskie lub kancelaryjne czy jeszcze inne. Zagadnienie to budzi silne kontrowersje i jest przedmiotem sporu pomiędzy duszpasterzami a wiernymi, ponadto cennik taki jest niekiedy powodem zgorszenia. Istnieją strony internetowe, które zbierają informacje na temat wysokości ofiar wymaganych przez duszpasterzy w parafiach w Polsce. W mojej zawodowej praktyce spotkałam się także z przypadkami interwencji ordynariusza w kwestie związane z takim swoistym taryfikatorem parafialnym. Nie można pominąć tego, że papież Franciszek wielokrotnie apelował o to, by „sakramenty były za darmo”, bo „nie płaci się za sakramenty, ale daje się ofiarę na Kościół” oraz ostro krytykował praktykę cenników parafialnych. Warto więc poznać, jak prawo kanoniczne reguluje ten obszar życia i działania Kościoła.

Kilka rad dotyczących prowadzenia korespondencji w kancelarii parafialnej

Każda parafia, pomijając jej duszpasterskie znaczenie, jest podstawową jednostką administracyjną danej diecezji, a ogólnie mówiąc – Kościoła katolickiego. Ten status wiąże się z pewnymi administracyjnymi obowiązkami, które w imieniu parafii wykonuje proboszcz jako jej organ. Proboszcz, co wynika zarówno z prawa kanonicznego, jak i polskiego, reprezentuje parafię na zewnątrz i w imieniu parafii załatwia wszystkie jej sprawy, także przez korespondencję.

Archiwum parafialne: kilka praktycznych uwag

Prowadzenie archiwum parafialnego jest bardzo ważnym elementem pracy kancelarii parafialnej. Archiwum jest instytucją nieodzowną w naszej cywilizacji, w której uważamy, że historia est magistra vitae. Takie też podejście do dokumentów ma Kościół katolicki. Dlatego prawo kanoniczne nakłada na parafię obowiązek posiadania archiwum i określa ogólnie to, co powinno się w nim znaleźć. W kan. 535 § 4 Kodeksu Prawa Kanonicznego stanowi się, że „Każda parafia winna mieć własny depozyt dokumentów, czyli archiwum, w którym należy przechowywać księgi parafialne, łącznie z listami biskupów oraz innymi dokumentami, których zachowanie jest konieczne lub pożyteczne. Biskup diecezjalny lub jego delegat powinien, z okazji wizytacji lub w innym czasie, przejrzeć je wszystkie, a proboszcz ma czuwać nad tym, by nic z nich nie dostało się do obcych rąk”.

Dobre praktyki w pracy w kancelarii parafialnej – obsługa petentów

Kontynuując rozważania dotyczące prowadzenia kancelarii (w tym kancelarii parafialnej Nr 21/2021) z punktu widzenia dobrych praktyk, chciałabym w tym artykule przedstawić kilka myśli, które w mojej ocenie mogą być przydatne zarówno księżom, jak i osobom świeckim pracującym w kancelarii. Te punkty to dobre praktyki, które powstały na kanwie moich doświadczeń zawodowych oraz wypływają one z tego, że sama jako parafianka korzystałam z usług kancelarii mojej parafii. Niektóre z tych uwag mają charakter życzeniowy – po prostu, jako parafianka mam pewne oczekiwania i propozycje wobec funkcjonowania kancelarii na parafii. Ufam, że te oczekiwania podzielają inni.