Prawo świeckie w parafii

Nowe zmiany w prawie spadkowym

Dnia 15 listopada 2023 r. weszły w życie (kolejne już tym roku) nowelizacje w prawie spadkowym. W tym artykule krótko omówię najważniejsze z tych zmian. Wiedza ich dotycząca może okazać się przydatna samym księżom, choć raczej rodzinom księży lub wiernym.

O (nie)odbieraniu korespondencji, cz. 2: postępowanie cywilne i karne

W ostatnim czasie miałam w praktyce adwokackiej do czynienia z następującym kazusem. Reprezentując pewnego mocodawcę wysłałam list z żądaniem z zakresu danych osobowych do parafii. Jednakże przesyłki tej nie podjęto w terminie. Okazało się, że proboszcz dowiedział się, co zawiera list i nie odbierając przesyłki chciał uniknąć konieczności udzielenia odpowiedzi. Ostatecznie przesyłka została zwrócona do mnie, czyli do nadawcy.

Urlop z powodu siły wyższej

W dniu 26 kwietnia 2023 roku weszła w życie duża nowelizacja Kodeksu pracy. Wprowadziła ona nowe regulacje dotyczące umowy na okres próbny, czas określony i nieokreślony, różnych urlopów, warunków pracy i innych kwestii pracowniczych. W niniejszym artykule przedstawiona zostanie regulacja zwolnienia z pracy z powodu siły wyższej. Odpowiemy też na pytanie, czy jest ona rzeczywiście nowością w naszym systemie prawnym.

Odpowiedzialność porządkowa pracowników, czyli jakie kary może stosować pracodawca

W nr 40/2023 Zarządzania parafią omówiona została odpowiedzialność materialna pracownika. Dotyczyła ona możliwości żądania przez pracodawcę od pracownika wyrównania szkody, którą poniósł pracodawca w wyniku zawinionego działania lub zaniechania pracownika. Nie zawsze jednak niepoprawne działania pracownika powoduje szkodę. W tym artykule znajdą się informacje dotyczące kar, jakie pracodawca może nałożyć na pracownika, oraz przyczyn, które uzasadniają ich nałożenie, oraz odpowiedź na pytanie, czy można stosować jednocześnie żądanie naprawienia szkody oraz karę dyscyplinarną.

Odpowiedzialność pracownika – kiedy pracownik płaci z własnej kieszeni?

Parafia podobnie jak inne podmioty gospodarcze może występować jako pracodawca. Wiązać się to może z różnymi sytuacjami. Głównym obowiązkiem pracownika, określonym w art. 100 Kodeksu pracy, jest wykonywanie pracy sumiennie i starannie. W przypadku pomyłki dalszy bieg wydarzeń może doprowadzić do różnego rozmiaru szkody. Pracodawca zaś, może ponosić odpowiedzialność lub szkodę za działanie pracownika. Czy w takim wypadku pracodawca może wymagać, aby pracownik zwrócił koszty swojego błędu? A jeżeli tak, to w jakiej wysokości?

Termomodernizacja w parafii

Jeżeli uzyskanie i utrzymanie właściwych temperatur wewnątrz budynku w sezonie grzewczym wiąże się z wysokimi kosztami ogrzewania, a mimo wysokich kosztów system grzewczy nie zapewnia użytkownikom budynku optymalnego komfortu cieplnego, warto pomyśleć o termomodernizacji

Sprzedaż nieruchomości rolnej przez parafię: cz. 2 – odrolnienie

Sprzedaż nieruchomości przez parafię może łączyć się z licznymi przygotowaniami formalnymi uregulowanymi przez prawo polskie. W grę wchodzić może między innymi przekształcenie gruntu rolnego w działkę budowlaną. Jak wygląda taka procedura? Z jakich etapów się składa? Od czego trzeba zacząć? W poniższym tekście można znaleźć kilka wskazówek dla księży proboszczów.

Sprzedaż nieruchomości rolnej przez parafię

Czy parafia może sprzedać nieruchomość rolną? Jakie są obostrzenia przy takiej sprzedaży i jakie procedury obowiązują? Sprzedaż takiej nieruchomości to w prawie polskim skomplikowane i wielowątkowe zagadnienie. Niniejszy artykuł jest pierwszym z serii, która ma przybliżyć księżom proboszczom związane z nim kwestie.

Nowinki techniczno-budowlane ułatwiające oszczędzanie na energii elektrycznej i nie tylko

W dzisiejszych czasach nie wyobrażamy sobie życia bez stałego dostępu do energii elektrycznej, bieżącej wody, gazu czy innych surowców, które zapewniają nam funkcjonowanie i podstawowy standard życia. Kontrola nad wykorzystywaniem tych zasobów jest niezwykle istotna, nie tylko dla naszego środowiska i całej planety, ale również dla naszej kieszeni. Rachunki za zużycie gazu, prądu czy wody drastycznie wzrosły na przestrzeni ostatnich miesięcy. Według przewidywań tendencja ta nadal będzie wzrostowa. Inflacja swoje żniwa zbiera także w dziedzinie budownictwa. Zasadne zdaje się więc szukanie oszczędności i takich rozwiązań, które oprócz wzbogacenia naszego portfela, wzbogacą także nasze środowisko. Optymalizacja zużycia surowców odbywa się na kilku płaszczyznach. Po pierwsze – nasze codzienne nawyki, nad którymi warto nieustannie pracować. Po drugie – odpowiednio dobrane do naszych potrzeb taryfy oferowane przez dostawców, a po trzecie – modernizacja sprzętu, materiałów budowlanych, a nawet całego budownictwa.

Wady fizyczne i wady prawne w wykonanych pracach budowlanych a odpowiedzialność wykonawcy

Budowa czy remont obiektów budowlanych to kosztowna i czasochłonna inwestycja. Nawet jeśli inwestycja ta przebiega zgodnie z ustalonym wcześniej planem, nigdy nie mamy pewności, czy wady lub potencjalne usterki nie ujawnią się w późniejszym czasie. Po zakończeniu robót budowlanych dochodzenie swoich praw za wady wykonanej usługi komplikuje się, dlatego warto być świadomym swoich praw, aby usunięcie wad przebiegło sprawnie i efektywnie.

Praca na wysokości przy budowie lub remoncie obiektów parafialnych

Praca na wysokości przy budowie lub remoncie jest związana ze szczególnym niebezpieczeństwem dla pracownika. Niedopełnienie warunków bezpieczeństwa w razie wypadku grozi w takiej sytuacji poważnymi obrażeniami albo nawet śmiercią.

Sprzedaż działki przez parafię a podatek VAT

Kazus: Rada Miasta X. podjęła decyzję o wyrażeniu zgody na nabycie na rzecz gminy prawa własności nieruchomości znajdującej się w pasie drogowym, stanowiącej własność instytucji kościelnej (mojej parafii), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr …/73 o pow. 0,0815 ha, zapisanej w księdze wieczystej pod nr … Wartość sprzedaży 150 000,00 zł.

Darowizny na rzecz parafii mogą być korzystne podatkowo

Jednym z najważniejszych źródeł finansowania działalności parafii są różnego rodzaju darowizny. Pozyskiwaniu w ten sposób środków finansowych sprzyjają obowiązujące przepisy w postaci możliwości odliczeń darowizn od dochodu lub przychodu przekazujących je osób fizycznych i firm. Dzięki temu przekazujące je podmioty mogą zmniejszyć swoje obciążenia podatkowe.

Dokumentacyjne czynności parafii na potrzeby podatku od spadków i darowizn

Podatnicy podatku od spadków i darowizn powinni udokumentować wydatki, które wpływają na wysokość ich daniny do zapłaty. W tym celu mogą się zwrócić o pomoc również do parafii, której podlega cmentarz z miejscem pochówku zmarłego spadkodawcy i gdzie była świadczona posługa religijna w związku z jego pogrzebem. Niestety, przepisy nie określają jednoznacznie, w jaki sposób parafie mogą czynić zadość wnioskom kierowanym do nich w tym zakresie.

Odpowiedzialność parafii związana z utrzymaniem terenu parafii – ubezpieczenie

Na każdej parafii ciąży obowiązek dołożenia należytej staranności przy utrzymaniu jej terenu w taki sposób, aby w jak najdalej idący sposób zapobiec nieszczęśliwym wypadkom. Parafia powinna uwzględnić, że jej teren jest miejscem często uczęszczanym, przez różne osoby.

Dyrektywa unijna OMNIBUS. Przepisy obowiązują od 1 stycznia 2023 roku. Co to oznacza?

Od 1 stycznia 2023 nastąpiła ogromna zmiana w przepisach handlowych. Zgodnie z unijną dyrektywą Omnibus, sklepy od Nowego Roku mają obowiązek informowania o najniższej cenie produktu na przestrzeni ostatnich 30 dni. Ma to szczególne znaczenie dla ukrócenia nieuczciwych promocji stosowanych w handlu.

Rozliczanie sprzedaży w sklepach prowadzonych przez parafie

Dość powszechną praktyką jest prowadzenie przez parafie własnych sklepików, w których sprzedawane są różnego rodzaju produkty, głównie związane z praktykami religijnymi (np. książki, różańce, figurki świętych, breloczki itp.). Sprzedaż dokonywana w tych placówkach wywołuje skutki na gruncie przepisów obowiązującego prawa, w tym także podatkowych.

Karnoprawna ochrona wolności sumienia i wyznania

Ochrona wolności religijnej i wynikających z tego prawa możliwości uzewnętrzniania swoich przekonań została wprowadzona do różnych gałęzi prawa polskiego. Oprócz uznania katalogu praw człowieka, a tym samym również prawa do wolności sumienia i religii, na państwie ciąży obowiązek rzeczywistej gwarancji, czyli możliwości swobodnego korzystania z tego, co zostało w sposób materialny opisane w aktach prawa międzynarodowego i krajowego. Prawo nie jest bowiem tylko zbiorem teoretycznych norm, ale służy regulacji życia społecznego i relacji pomiędzy poszczególnymi jednostkami. Każda z gałęzi prawa ma inne cele i posługuje się innymi definicjami oraz pojęciami, tworząc nowe swoiste instytucje. Nie inaczej jest w wypadku prawa karnego, którego głównym zadaniem jest nie tyle samo ukaranie sprawcy, ile zapobieganie ponownym naruszeniom przepisów przez tę samą lub inną osobę (prewencja).

Karnoprawna ochrona wolności sumienia i wyznania

Ochrona wolności religijnej i wynikających z tego prawa możliwości uzewnętrzniania swoich przekonań została wprowadzona do różnych gałęzi prawa polskiego. Oprócz uznania katalogu praw człowieka, a tym samym również prawa do wolności sumienia i religii, na państwie ciąży obowiązek rzeczywistej gwarancji, czyli możliwości swobodnego korzystania z tego, co zostało w sposób materialny opisane w aktach prawa międzynarodowego i krajowego. Prawo nie jest bowiem tylko zbiorem teoretycznych norm, ale służy regulacji życia społecznego i relacji pomiędzy poszczególnymi jednostkami. Każda z gałęzi prawa ma inne cele i posługuje się innymi definicjami oraz pojęciami, tworząc nowe swoiste instytucje. Nie inaczej jest w wypadku prawa karnego, którego głównym zadaniem jest nie tyle samo ukaranie sprawcy, ile zapobieganie ponownym naruszeniom przepisów przez tę samą lub inną osobę (prewencja).

Karnoprawna ochrona wolności sumienia i wyznania

Ochrona wolności religijnej i wynikających z tego prawa możliwości uzewnętrzniania swoich przekonań została wprowadzona do różnych gałęzi prawa polskiego. Oprócz uznania katalogu praw człowieka, a tym samym również prawa do wolności sumienia i religii, na państwie ciąży obowiązek rzeczywistej gwarancji, czyli możliwości swobodnego korzystania z tego, co zostało w sposób materialny opisane w aktach prawa międzynarodowego i krajowego. Prawo nie jest bowiem tylko zbiorem teoretycznych norm, ale służy regulacji życia społecznego i relacji pomiędzy poszczególnymi jednostkami. Każda z gałęzi prawa ma inne cele i posługuje się innymi definicjami oraz pojęciami, tworząc nowe swoiste instytucje. Nie inaczej jest w wypadku prawa karnego, którego głównym zadaniem jest nie tyle samo ukaranie sprawcy, ile zapobieganie ponownym naruszeniom przepisów przez tę samą lub inną osobę (prewencja).

NIP i REGON dla parafii

Identyfikacja podmiotów przez różne numery jest w obecnych czasach rozwiązaniem powszechnie stosowanym. Parafie katolickie powinny mieć dwa z nich: NIP i REGON. W tym artykule przybliżę te dwa numery rejestracji i klasyfikacji.

O (nie)odbieraniu korespondencji, cz. 1 Procedura administracyjna i konsekwencje kanoniczne

W ostatnim czasie w praktyce adwokackiej miałam do czynienia z następującym kazusem. Reprezentując pewnego mocodawcę wysłałam list z żądaniem z zakresu danych osobowych do parafii. Jednakże przesyłki tej nie podjęto w terminie. Okazało się, że proboszcz dowiedział się, co zawiera ten list i nie odbierając przesyłki chciał uniknąć konieczności udzielenia odpowiedzi. Ostatecznie, przesyłka została zwrócona do mnie, czyli do nadawcy.

e-Doręczenia coraz bliżej

Coraz większymi krokami zbliża się realizacja usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego w Polsce. Z założenia odbiór pism w postępowaniu sądowym, egzekucyjnym czy administracyjnym ma być możliwy dzięki jednej elektronicznej skrzynce doręczeń. I nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego (elektroniczna forma doręczeń w tej czy innej formie funkcjonuje już w wielu postępowaniach, także tych sądowych), gdyby nie to, że ustawa z 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych, o której będzie w niniejszym artykule, wprowadza tym razem obowiązek posiadania takiej skrzynki i korzystania z tego typu doręczeń dla podmiotów nie tylko publicznych, ale także niepublicznych w postaci np. wpisanych do rejestru przedsiębiorców w KRS fundacji czy stowarzyszeń oraz osób fizycznych wpisanych do CEIDG. Artykuł ma na celu informacyjne przedstawienie jej najważniejszych założeń odpowiednio wcześnie, aby możliwe było odpowiednie przygotowanie się przed wejściem w życie wszystkich jej przepisów.

Zalecenia pokontrolne KIOD: najczęstsze przypadki. Część 2

Kontrola jest znaną prawu kanonicznemu instytucją prawną. Występuje ona głównie w postaci wizytacji kanonicznej (zob. kan. 396–kan. 398). Celem kontroli jest zapoznanie się ze stanem faktycznym występującym w danym podmiocie (np. parafii) i porównanie poczynionych w ten sposób ustaleń ze stanem oczekiwanym, czyli tym, który nakazują przepisy prawa. Kościelny Inspektor Ochrony Danych ma upoważnienie do kontrolowania wszelkich podmiotów kościelnych w zakresie przetwarzania przez te podmioty danych osobowych (art. 38 pkt 2 Dekretu KEP z 2018 r. regulującego ochronę danych w Kościele). Wyjątki od tej kompetencji są zakresowo niewielkie. Dotyczą one np. sądów (trybunałów) kościelnych w ramach sprawowania przez te podmioty wymiaru sprawiedliwości (art. 37 ust. 3 Dekretu KEP z 2018 r. regulującego ochronę danych w Kościele).

Zalecenia pokontrolne KIOD: najczęstsze przypadki część 1

Kościelny Inspektor Ochrony Danych (KIOD) ma upoważnienie do kontrolowania podmiotów kościelnych, w tym parafii, w zakresie przetwarzania przez te podmioty danych osobowych. Działania podejmowane przez KIOD w ramach kontroli obejmują badanie tego, jak parafia (administrator) przetwarza dane osobowe i w ten sposób ustalenie stanu faktycznego oraz porównanie praktyki parafii ze stanem oczekiwanym, czyli tym, co nakazują przepisy prawa. Opisane działania KIOD zmierzają do podniesienia świadomości dotyczącej ochrony danych u proboszczów jako osób odpowiedzialnych za parafie i efektywności działań administratora. A wszytko to ma służyć lepszej realizacji ochrony człowieka i promocji jego godności.

Kontrola przetwarzania danych w parafiach: przedstawienie praktyki KIOD dla proboszczów

Kontrola przetwarzania danych osobowych jest jednym z instrumentów, które mają na celu sprawdzenie przestrzegania przez podmioty kościelne prawa kanonicznego regulującego ochronę danych osobowych w Kościele. Wyniki takiej kontroli są, gdy zachodzi taka konieczność, impulsem do przynaglenia do przestrzegania prawa w tym i w innych obszarach działania danego podmiotu. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie osobom stojącym na czele różnych kościelnych podmiotów, głównie proboszczom, praktycznej strony takiej kontroli dokonanej przez Kościelnego Inspektora Ochrony Danych. Zaznajomienie się przez ten tekst z tą tematyką jest ważne, albowiem nie ma szczegółowych kościelnych przepisów bezpośrednio regulujących przedmiotowe kontrole.

Dzwony kościelne jako źródło hałasu

Niestety dzwony kościelne coraz częściej postrzegane są jako uciążliwe źródło hałasu. Za przyczynę tego zjawiska uznaje się zmiany, jakie zachodzą w kulturze, przede wszystkim laicyzację społeczeństwa, dla którego dzwony nie mają już sakralnego znaczenia a stają się jedynie uciążliwymi emitorami dźwięku zakłócającymi osobisty komfort. Dlatego skargi na bicie dzwonów są coraz częstsze. Czy emisja hałasu przez dzwony może być niezgodna z prawem? Jakich decyzji administracyjnych można się spodziewać?

Przekształcenie fundacji w stowarzyszenie wiernych

Pytanie, które postawiono brzmiało: Czy można, a jeżeli tak to w jaki sposób przekształcić fundację w stowarzyszanie wiernych oraz przekazać stowarzyszeniu majątek fundacji? Aby na te pytania odpowiedzieć należy wpierw nakreślić prawnicze i kanoniczne tło rozważań, czyli sytuację prawną fundacji i umocowanie w prawie kanonicznym i polskim stowarzyszenia wiernych, a następnie będzie można zaproponować pewien sposób postępowania zmierzający do realizacji celu, które zawierało jedno z powyższych pytań.

Jednolity system zbierania odpadów – czy obowiązuje w parafii?

Od 1 lipca 2022 r. wszyscy wytwórcy odpadów komunalnych muszą być wyposażeni w pięć pojemników na odpady – każdy w innym kolorze i do innej frakcji. Jeżeli na terenie gminy nie obowiązywały jeszcze zasady jednolitego systemu segregacji odpadów (JSSO), powyższa data była ostateczna dla jego wdrożenia. Czy parafia jest zobowiązana do wprowadzenia odpowiednich pojemników na odpady?