Zalecenia pokontrolne KIOD: najczęstsze przypadki część 1
Kościelny Inspektor Ochrony Danych (KIOD) ma upoważnienie do kontrolowania podmiotów kościelnych, w tym parafii, w zakresie przetwarzania przez te podmioty danych osobowych. Działania podejmowane przez KIOD w ramach kontroli obejmują badanie tego, jak parafia (administrator) przetwarza dane osobowe i w ten sposób ustalenie stanu faktycznego oraz porównanie praktyki parafii ze stanem oczekiwanym, czyli tym, co nakazują przepisy prawa. Opisane działania KIOD zmierzają do podniesienia świadomości dotyczącej ochrony danych u proboszczów jako osób odpowiedzialnych za parafie i efektywności działań administratora. A wszytko to ma służyć lepszej realizacji ochrony człowieka i promocji jego godności.
- Data: 25.04.2024
Konflikty przy ustalaniu ilości godzin katechetów
Kazus: Nauczycielka katechetka i ksiądz uczą w szkole religii, oboje posiadają misję kanoniczną od biskupa. Proboszcz parafii (który nie uczy w szkole bo sam zrezygnował) próbuje „narzucać” dyrektorowi szkoły decyzje odnośnie ilości przyznanych godzin religii oraz klas, w których powinien uczyć ksiądz a w których katechetka.
- Data: 25.04.2024
Dzwony kościelne jako źródło hałasu
Niestety dzwony kościelne coraz częściej postrzegane są jako uciążliwe źródło hałasu. Za przyczynę tego zjawiska uznaje się zmiany, jakie zachodzą w kulturze, przede wszystkim laicyzację społeczeństwa, dla którego dzwony nie mają już sakralnego znaczenia a stają się jedynie uciążliwymi emitorami dźwięku zakłócającymi osobisty komfort. Dlatego skargi na bicie dzwonów są coraz częstsze. Czy emisja hałasu przez dzwony może być niezgodna z prawem? Jakich decyzji administracyjnych można się spodziewać?
- Data: 25.03.2024
Karnoprawna ochrona wolności sumienia i wyznania
Ochrona wolności religijnej i wynikających z tego prawa możliwości uzewnętrzniania swoich przekonań została wprowadzona do różnych gałęzi prawa polskiego. Oprócz uznania katalogu praw człowieka, a tym samym również prawa do wolności sumienia i religii, na państwie ciąży obowiązek rzeczywistej gwarancji, czyli możliwości swobodnego korzystania z tego, co zostało w sposób materialny opisane w aktach prawa międzynarodowego i krajowego. Prawo nie jest bowiem tylko zbiorem teoretycznych norm, ale służy regulacji życia społecznego i relacji pomiędzy poszczególnymi jednostkami. Każda z gałęzi prawa ma inne cele i posługuje się innymi definicjami oraz pojęciami, tworząc nowe swoiste instytucje. Nie inaczej jest w wypadku prawa karnego, którego głównym zadaniem jest nie tyle samo ukaranie sprawcy, ile zapobieganie ponownym naruszeniom przepisów przez tę samą lub inną osobę (prewencja).
- Data: 25.03.2024
Kontrola przetwarzania danych w parafiach: przedstawienie praktyki KIOD dla proboszczów
Kontrola przetwarzania danych osobowych jest jednym z instrumentów, które mają na celu sprawdzenie przestrzegania przez podmioty kościelne prawa kanonicznego regulującego ochronę danych osobowych w Kościele. Wyniki takiej kontroli są, gdy zachodzi taka konieczność, impulsem do przynaglenia do przestrzegania prawa w tym i w innych obszarach działania danego podmiotu. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie osobom stojącym na czele różnych kościelnych podmiotów, głównie proboszczom, praktycznej strony takiej kontroli dokonanej przez Kościelnego Inspektora Ochrony Danych. Zaznajomienie się przez ten tekst z tą tematyką jest ważne, albowiem nie ma szczegółowych kościelnych przepisów bezpośrednio regulujących przedmiotowe kontrole.
- Data: 25.03.2024
Czy religia w szkole ma przyszłość – rozważania
Nie brakuje w ostatnim czasie przekazów medialnych, z których wynika, że lekcje religii w Polskiej szkole należy odłożyć do lamusa. Takie zapewnienia padają z ust przede wszystkim polityków, dlatego mogą wzbudzać niepokoje. Czy jednak takie oczekiwania są właściwe? Czy można obecnie zgodzić się na szkołę, w której nie będzie się uczyło religii? Bez względu na argumenty przeciwników lekcji religii w szkole, należy pamiętać, że ona jako taka stanowi ważną cząstkę życia społecznego i posiada dosyć solidne umocowanie prawne.
- Data: 26.02.2024
Spis inwentarza parafii i nie tylko – praktyczne uwagi dla Księży Proboszczów
Sytuacją, w której dokonywany jest spis inwentarza, czyli spis – ogólnie mówiąc – mienia lub majątku parafii może być nie tylko przejmowanie parafii przez nowego proboszcza. Inne możliwe sytuacje to przykładowo, przeprowadzka na nową plebanię, włamanie i kradzież mienia, czy też zdarzenia losowe, które dotknęły plebanię lub kościół takie jak powódź czy pożar. W założeniu każda diecezja ma wypracowane i wdrożone swoje procedury dokonywania spisu inwentarza parafialnego. W artykule przedstawiona zostanie uproszczona i dostosowana do potrzeb parafii aplikacją pewnych powszechnie obowiązujących zasad i metod dokonywania inwentaryzacji mienia w drodze spisu.
- Data: 26.02.2024
Komunikat Dykasterii Nauki Wiary: reakcje na „Fiducia supplicans”
Publikujemy polskie tłumaczenie komunikatu prasowego podpisanego przez kard. Victora Manuela Fernándeza, prefekta Dykasterii Nauki Wiary, oraz ks. prałata Armando Matteo, sekretarza sekcji doktrynalnej. Dokument wyjaśnia, że doktryna o małżeństwie nie zmienia się, w gestii biskupów leży rozeznanie zastosowania tego, co zawarte w deklaracji, w zależności od kontekstu, a błogosławieństwa duszpasterskie nie są porównywalne z błogosławieństwami liturgicznymi i rytualnymi.
- Data: 25.01.2024
Prochy zmarłego jako pamiątka trzymana w domu?
Zmiany, które obecnie następują w społeczności wiernych obejmują także sferę kultury i religii. Uwidacznia się to w obrzędach pogrzebowych. Wzrasta liczba osób pragnących rozsypywać prochy swoich bliskich. Kościół jako przewodnik pragnie dać odpowiedź na różne dylematy, które się wiążą z taką zmianą zwyczajów funeralnych. W artykule poruszono kwestie rozsypywania prochów ludzkich z punktu widzenia nauczania Kościoła i prawa polskiego.
- Data: 25.01.2024
Czy niechęć do posiada potomstwa to wystraczający powód do stwierdzenie nieważności małżeństwa? – problematyka w świetle orzecznictwa Roty Rzymskiej
Małżeństwo jest skierowane ku zrodzeniu i wychowaniu potomstwa jedynie wówczas, gdy nupturienci – w momencie zawierania go – zamierzają przekazać prawo do aktów zdolnych z siebie do zrodzenia potomstwa. Gdyby jednak w momencie wyrażania zgody małżeńskiej któraś ze stron wykluczyła bonum prolis wówczas, w myśl kan. 1101 § 2 skutkuje to nieważnością tego związku. Wykluczenie to obejmuje określone działania – podejmowane w momencie zawierania małżeństwa – godzące w ów porządek naturalny. Niniejszy artykuł stanowi analizę orzecznictwa Roty Rzymskiej dotyczącą tego kluczowego elementu małżeństwa z uwzględnieniem waloru prokreacyjnego i skuteczności unieważniającej intencji przeciwnej bonum prolis.
- Data: 20.12.2023
Anonimizacja dokumentów zawierających dane osobowe: zakres i technika
Co to jest anonimizacja dokumentów? Czy w parafii proboszcz może spotkać się z takim potrzebą? Problematyczna sytuacja, z którą mogą zetknąć się proboszczowie, to przypadek, kiedy parafia będzie musiała udostępnić pewne dokumenty zawierające dane osobowe lub inne informacje, których ujawnienie może być zakazane przez prawo lub niewłaściwe z punktu widzenia moralnego. W artykule przedstawiony zostanie zakres czynności związanych z anonimizacją i pewne techniki jej wykonania.
- Data: 20.12.2023