Prawo cywilne

Immisje dźwiękowe. Spojrzenie prawne na dzwony kościelne

Zwyczajowo w katolickich kościołach dzwony biją pół godziny przed mszą św. i w południe na Anioł Pański czy też incydentalnie, np. w czasie rezurekcji lub procesji, czy też ważnych wydarzeń. Dla większości osób mieszkających w sąsiedztwie świątyni te dźwięki nie są uciążliwe, a wręcz przeciwnie uważane są za coś, co nadaje koloryt ich miejscowości i wyznacza pewien tryb dnia. Niestety, zdarza się, że – szczególnie w przypadku nowo powstałych kościołów na istniejących osiedlach – jego sąsiadom przeszkadzają odgłosy dochodzące z kościołów. Takich przypadków jest coraz więcej. Świadczą o tym orzeczenia sądowe tego dotyczące, których liczba wzrasta.

Odpowiedzialność parafii za szkodę spowodowaną przez wynajętego przez parafię wykonawcę

Wypadki na terenie parafii się zdarzają. Ktoś może ucierpieć – doznać urazu ciała wskutek nieodśnieżonego placu przykościelnego lub uszkodzić swoją własność (np. rower przez źle położony chodnik lub drogi płaszcz przez niezabezpieczony element jakiejś instalacji wystający z muru kościoła). Jeżeli szkoda lub krzywda poszkodowanego będą znaczne, wówczas składka na ubezpieczenie, nawet ta obliczona po zdarzeniu powodującym wypłatę odszkodowania, może okazać się już nie taka wysoka. Parafie powinny być ubezpieczone od takich zdarzeń. Lecz co w sytuacji, gdy ktoś ucierpi co prawda na terenie plebanii, kościoła czy placu przykościelnego, lecz zdarzenie zostało wywołane przez osobę trzecią? Przykładowo malarz pozostawił niezabezpieczoną drabinę i ta spadła na kogoś? Czy wówczas także parafia będzie winna zdarzenia i w konsekwencji powinna płacić odszkodowanie lub zadośćuczynienie osobie pokrzywdzonej? Odpowiedź na te pytania brzmi, jak to często bywa: „To zależy”.

Rękojmia i gwarancja w sytuacji zakupu wadliwego produktu

Czasem okazuje się, że zakupiony produkt ma wadę. Zdarza się to nawet wtedy, gdy przed zakupem dokładnie sprawdziliśmy nasz przyszły nowy nabytek. Jest to szczególnie istotne w dzisiejszych czasach, gdy coraz częściej i coraz więcej różnego rodzaju towarów kupujemy przez Internet. W tym artykule zostanie udzielona odpowiedź na pytania: czy przysługuje nam rękojmia czy gwarancja, jaka jest różnica między nimi, do kogo się wówczas zwrócić i w jakim terminie.

Separacja jako alternatywa dla rozwodu? Perspektywa duszpasterska z punktu widzenia prawa polskiego

Ocena moralna rozwodu z punktu widzenia Kościoła jest negatywna. Jest to bowiem poważne wykroczenie przeciw prawu naturalnemu. Jednakże KKK w nr 2382 naucza, że „Jeśli rozwód cywilny pozostaje jedynym możliwym sposobem zabezpieczenia pewnych słusznych praw, opieki nad dziećmi czy obrony majątku, może być tolerowany, nie stanowiąc przewinienia moralnego”. Z kolei porządek prawny w Polsce – choć uznaje zasadę trwałości małżeństwa i ochrony rodziny oraz, co do zasady, negatywnie ocenia rozwód – dopuszcza możliwość rozwodu jako środka niezbędnego do likwidacji szkodliwych społecznie, martwych, formalnie tylko istniejących związków małżeńskich.

Uznanie za zmarłego: prawo cywilne i implikacje kanoniczne

Śmierć widziana oczami prawa to zdarzenie, które wywołuje konsekwencje. Mają one poważne skutki (rzecz jasna) dla osoby zmarłej, a także innych osób np. w obszarze dziedziczenia, małżeństwa, podatkach. Prawo polskie zna kilka sposobów uznania śmierci człowieka. Są to: 1) stwierdzenie   zgonu i 2) uznanie za zmarłego. Gdy chodzi o „stwierdzenie zgonu”, to dokonuje go lekarz, który po zbadaniu ciała wystawia kartę zgonu. Karta zgonu stanowi z kolei podstawę do sporządzenia przez kierownika urzędu stanu cywilnego aktu zgonu. W tym przypadku śmierć człowieka jest pewna. Z kolei, gdy chodzi o „uznanie za zmarłego”, to stosowane jest ono w sytuacji, gdy to czy człowiek żyje, czy też zmarł jest niepewne, wątpliwe. Nie można więc z całą pewnością stwierdzić zgonu. Sprawa, jak widać, już rysuje się jako skomplikowana.

Duchowny lub parafia jako strona w procesie cywilnym

Duchowny, działając czy to jako proboszcz (czyli wykonując urząd kościelny), czy jako osoba fizyczna (czyli prywatnie jako np. Jan Nowak), może znaleźć się w sytuacji, gdy będzie musiał wziąć udział w procesie przed sądem powszechnym (państwowym) nie tylko jako świadek (o czym była mowa w poprzednim artykule z tej serii), ale także jako strona w procesie.

Kilka uwag praktycznych dotyczących testamentu duchownych

Dziedziczenie testamentowe daje możliwość wyrażenia swojej woli odnośnie do rozporządzenia majątkiem po śmierci. Tematyka ta jest bardzo rozbudowana. W niniejszym artykule przedstawionych będzie zaledwie kilka uwag praktycznych dla duchownych dotyczących testamentu. Planowane są następne teksty, w których będą omówione najważniejsze elementy dziedziczenia testamentowego oraz sytuacje mogące powodować zmianę ostatniej woli testatora wbrew jemu samemu. Przykładowo będą to sytuacje, gdy: 1) testament jest nieważny i następuje dziedziczenie na podstawie ustawy, 2) wysunięte zostanie roszczenie związane z zachowkiem, 3) pojawią się roszczenia spadkobierców wobec ostatniej parafii zmarłego duchownego czy też 4) ktoś wysunie żądanie uznania jednego ze spadkobierców za ni e godnego dziedziczenia.

Kilka uwag praktycznych dotyczących testamentu duchownych, cz. 2

Kwestie związane z rozdysponowaniem majątku po zmarłej osobie, czyli np. spadkobranie, dziedziczenie, testament, podlegają prawu państwowemu, a nie prawu kanonicznemu. Dlatego ważne jest, aby duchowni znali i stosowali regulacje świeckie w tym zakresie. To może pomóc w uniknięciu konfliktowych sytuacji pomiędzy Kościołem (kurią) a rodziną zmarłego kapłana.

Kilka uwag praktycznych dotyczących testamentu duchownych

Dziedziczenie testamentowe daje możliwość wyrażenia swojej woli odnośnie do rozporządzenia majątkiem po śmierci. Tematyka ta jest bardzo rozbudowana. W niniejszym artykule przedstawionych będzie zaledwie kilka uwag praktycznych dla duchownych dotyczących testamentu. Planowane są następne teksty, w których będą omówione najważniejsze elementy dziedziczenia testamentowego oraz sytuacje mogące powodować zmianę ostatniej woli testatora wbrew jemu samemu. Przykładowo będą to sytuacje, gdy: 1) testament jest nieważny i następuje dziedziczenie na podstawie ustawy, 2) wysunięte zostanie roszczenie związane z zachowkiem, 3) pojawią się roszczenia spadkobierców wobec ostatniej parafii zmarłego duchownego czy też 4) ktoś wysunie żądanie uznania jednego ze spadkobierców za ni e godnego dziedziczenia.

Parafia a informacja publiczna

Jawność życia publicznego jest wartością i jednocześnie standardem w niemal każdym demokratycznym państwie prawa, także w Polsce. Ta jawność jest w naszym kraju konstytucyjnie oraz ustawowo zapewniona i obejmuje działania określonych (głównie publicznych) podmiotów oraz wydawanie przez (także niepubliczne) podmioty publicznych (np. pochodzących z podatków) środków finansowych.