Rola biegłego sądowego w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa

Jak wynika z danych statystycznych Sądów Kościelnych w Polsce, w zdecydowanej większości skarg powodowych jako tytuł nieważności małżeństwa wskazywany jest kan. 1095 n. 3 KPK. Treść tej normy prawnej dotyczy chorób umysłowych, zaburzeń psychicznych i defektów osobowości, które są przyczyną niezdolności do wyrażenia zgody i w konsekwencji uniemożliwiają zawarcie małżeństwa. W sprawach dotyczących braku zgody małżeńskiej spowodowanej chorobą umysłową lub anomalią natury psychicznej ustawodawca nakłada na sędziego obowiązek powołania biegłego, który podczas badania stron procesowych stosuje takie metody, jak rozmowa psychologiczna i wywiad psychologiczny. Dowód z opinii biegłego w kanonicznym procesie małżeńskim nie stanowi całkowicie niezależnego dowodu, lecz koreluje z innymi dowodami procesowymi: oświadczeniami stron czy świadków oraz dowodami z dokumentów.