Celiakia to choroba o podłożu genetycznym polegająca na nietolerancji glutenu, czyli białka roślinnego występującego w pszenicy i innych ziarnach zbóż. Gluten (nazwa pochodzi z jęz. łacińskiego – „glutino”, oznacza sklejać) odpowiada za konsystencję ciasta. W połączeniu z wodą spaja je, spulchnia, nadaje przyjemny zapach i zapobiega szybkiemu wysychaniu. U osób, które nie tolerują glutenu, może dochodzić do zaburzeń trawienia i niepożądanych reakcji organizmu, a u niektórych chorych spożycie nawet niewielkiej ilości glutenu może spowodować poważne uszkodzenie jelit. Przestrzeganie diety bezglutenowej wiąże się także z niemożnością przyjmowania Komunii Świętej pod postacią powszechnie stosowanych hostii, które wytwarzane są z mąki pszennej. Co w takiej sytuacji?

Zdarza się niekiedy, że rodzice wybierają na ojca chrzestnego czy na matkę chrzestną swojego dziecka kogoś, kto nie jest w stanie fizycznie uczestniczyć w liturgicznym obrzędzie chrztu świętego – najczęściej z powodu odległości czy zdarzeń losowych uniemożliwiających przybycie na uroczystość. Takie przypadki były częste w czasach pandemii koronawirusa, z powodu trudności komunikacyjnych. Próbom zaradzenia w takich sytuacjach jest pełnienie roli chrzestnego przez pełnomocnika – właściwy rodzic chrzestny nie uczestniczy w ceremonii chrzcielnej, a w jego imieniu w liturgicznym obrzędzie występuje ktoś inny. Jednak „prawdziwym” ojcem czy matką chrzestną nie jest ten, kto był obecny podczas liturgii chrztu świętego, ale osoba wybrana do tej funkcji przez rodziców dziecka, której dane zostają wpisane do aktu chrztu sporządzonego w księdze ochrzczonych.

Coraz częściej duszpasterze spotykają się z rodzicami, którzy pragną ochrzcić swoje dziecko, ale nie mają w swoim otoczeniu nikogo, kto spełniałby kryteria wymagane do pełnienia funkcji rodziców chrzestnych. Smutną konsekwencją tego faktu są dekrety biskupów niektórych włoskich diecezji, na mocy których w tych Kościołach partykularnych zawiesza się wybór i towarzyszenie przy sakramencie chrztu świętego rodziców chrzestnych (a także świadków bierzmowania) – nie tylko wtedy, kiedy nie można ich znaleźć, ale zawsze. Innym powodem tej decyzji podjętej przez niektórych włoskich biskupów jest stwierdzenie, iż w wielu wypadkach obecność rodziców chrzestnych jest sprowadzana do spełnienia formalności, w której aspekt religijny i wymiar wiary nie są w ogóle brane pod uwagę. Sami rodzice chrzestni nierzadko nie rozumieją znaczenia podejmowanego przez siebie zadania, a swoją funkcję postrzegają jako tradycję bardziej społeczną niż religijną. Zdarza się, że za ich wyborem przemawiają względy materialne.

Diakonat to najniższy stopień sakramentu święceń. Sobór Watykański II przywrócił w Kościele znany w pierwszych wiekach diakonat stały – nie tylko jako etap na drodze do święceń prezbiteratu, ale także „własny i trwały stopień hierarchii” (Paweł VI, Motu proprio Sacrum diaconatus ordinem, 18.06.1967). Wybrani mężczyźni mogą zatem przyjąć święcenia diakonatu nie tylko po to, by w przyszłości móc zostać kapłanami, ale by pozostać diakonami i jako tacy służyć w Kościele do końca swego życia.

Pochówek prochów po uprzednim spopieleniu zwłok nie jest już w Polsce zjawiskiem rzadkim i nie budzi zdziwienia. Warto jednak przypomnieć normy liturgiczne, które obowiązują w odniesieniu do pogrzebu po kremacji. Przepisy powinny chronić znaczenie poszczególnych znaków i czynności liturgicznych, tak by były one spójne z uzasadnieniem teologicznym, a nade wszystko z przekazem wiary, którą wyrażają.

Ojciec Święty Franciszek w motu proprio Spiritus Domini z 10 stycznia 2021 r. zmienił paragraf pierwszy kanonu 230 Kodeksu Prawa Kanonicznego, dopuszczając tym samym kobiety do posług liturgicznych lektoratu i akolitatu. Pierwsza jest ściśle związana z posługą Słowa, druga – z posługą ołtarza. Dotychczas posługi te były zastrzeżone wyłącznie dla mężczyzn. Kanon 230 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego w dotychczasowej wersji brzmiał: „Mężczyźni świeccy, posiadający wiek i przymioty ustalone dekretem konferencji episkopatu, mogą być na stałe przyjęci, przepisanym obrzędem liturgicznym, do posługi lektora i akolity; otrzymanie tych posług nie daje im jednak prawa do utrzymania czy wynagrodzenia ze strony Kościoła”. Po zmianie dokonanej przez papieża Franciszka przepis ten rozpoczyna się od słów „Świeccy, posiadający wiek i przymioty…”. Obejmuje zatem zarówno mężczyzn, jak i kobiety.

Diakonat to najniższy stopień sakramentu święceń. Sobór Watykański II przywrócił w Kościele znany w pierwszych wiekach diakonat stały – nie tylko jako etap na drodze do święceń prezbiteratu, ale także „własny i trwały stopień hierarchii” (Paweł VI, Motu proprio Sacrum diaconatus ordinem, 18.06.1967). Wybrani mężczyźni mogą zatem przyjąć święcenia diakonatu nie tylko po to, by w przyszłości móc zostać kapłanami, ale by pozostać diakonami i jako tacy służyć w Kościele do końca swego życia.

Ojciec Święty Franciszek w motu proprio Spiritus Domini z 10 stycznia 2021 r. zmienił paragraf pierwszy kanonu 230 Kodeksu Prawa Kanonicznego, dopuszczając tym samym kobiety do posług liturgicznych lektoratu i akolitatu. Pierwsza jest ściśle związana z posługą Słowa, druga – z posługą ołtarza. Dotychczas posługi te były zastrzeżone wyłącznie dla mężczyzn. Kanon 230 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego w dotychczasowej wersji brzmiał: „Mężczyźni świeccy, posiadający wiek i przymioty ustalone dekretem konferencji episkopatu, mogą być na stałe przyjęci, przepisanym obrzędem liturgicznym, do posługi lektora i akolity; otrzymanie tych posług nie daje im jednak prawa do utrzymania czy wynagrodzenia ze strony Kościoła”. Po zmianie dokonanej przez papieża Franciszka przepis ten rozpoczyna się od słów „Świeccy, posiadający wiek i przymioty…”. Obejmuje zatem zarówno mężczyzn, jak i kobiety.

Pochówek prochów po uprzednim spopieleniu zwłok nie jest już w Polsce zjawiskiem rzadkim i nie budzi zdziwienia. Warto jednak przypomnieć normy liturgiczne, które obowiązują w odniesieniu do pogrzebu po kremacji. Przepisy powinny chronić znaczenie poszczególnych znaków i czynności liturgicznych, tak by były one spójne z uzasadnieniem teologicznym, a nade wszystko z przekazem wiary, którą wyrażają.